Wiele osób doświadcza w życiu ataku paniki, który nie niesie ze sobą żadnych późniejszych komplikacji. Jeśli więc zdarzyło ci się przeżyć taki atak raz czy dwa, nie ma jeszcze powodu do obaw. Jednak u części ludzi atak paniki może rozwinąć się w zaburzenie określane jako zespół lęku panicznego.

Objawy zespołu lęku panicznego

Zespół lęku panicznego charakteryzuje się powtarzającymi się atakami paniki, którym towarzyszą poważne zmiany w zachowaniu oraz utrzymujący się niepokój. Możliwe, że cierpisz na zespół lęku panicznego, jeśli doświadczasz następujących objawów:

•  Częste nieprzewidziane ataki paniki nie mające związku z konkretną sytuacją
• Przeżywanie obaw przed wystąpieniem kolejnego ataku
• Zmiany w zachowaniu spowodowane poprzednimi atakami, np. unikanie miejsc w których nastąpiły

Podczas gdy pojedynczy atak paniki może trwać zaledwie kilka minut, jego skutki mogą pozostawić znaczący ślad. Jeśli cierpisz na zespół lęku panicznego, powtarzające się ataki przynoszą straty emocjonalne. Wspomnienie silnego lęku odczuwanego podczas ataku może mieć negatywny wpływ na pewność siebie i poważnie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Prowadzi to do pojawienia się kolejnych wtórnych symptomów tego zespołu, tj. lęku antycypacyjnego oraz unikania.

Dwaj towarzysze: unikanie oraz lęk antycypacyjny

Unikanie może przybierać postać fobii. Człowiek zaczyna unikać pewnych sytuacji czy miejsc. Zwykle u podłoża tego zachowania tkwi przekonanie, że to właśnie dane okoliczności wywołały poprzedni atak, więc wystarczy ich unikać, aby się on nie powtórzył. Unikanie może dotyczyć też miejsc, w których nie można liczyć na pomoc w razie ataku lub też takich, z których trudno się wydostać. W ekstremalnych sytuacjach mamy do czynienia z agorafobią.

Lęk antycypacyjny natomiast pojawia się w okresie pomiędzy kolejnymi atakami paniki. Zamiast być sobą, odczuwać rozluźnienie czy przyjemność, człowiek czuje niepokój i napięcie. Ten lęk wynika z obawy przed pojawieniem się kolejny ataków paniki. Mamy więc do czynienia z czymś w rodzaju lęku przed lękiem, który niestety jest obecny przez większość czasu i bardzo utrudnia codzienne życie.

Przyczyny ataków paniki i zespołu lęku panicznego

Chociaż dokładne przyczyny ataków paniki i zespołu lęku panicznego nie są do końca jasne, skłonność do nich jest częściowo rodzinna. Ponadto widoczny jest związek pomiędzy pojawieniem się tych zaburzeń a poważnymi zmianami życiowymi takimi jak ukończenie nauki i rozpoczęcie pracy, zawarcie związku małżeńskiego czy zostanie rodzicem. Silny stres, taki jak śmierć ukochanej osoby, rozwód czy utrata pracy również wyzwalają ataki paniki.

Jednak uwaga, przyczyną ataki paniki mogą wynikać również z problemów medycznych i innych źródeł natury fizjologicznej, np.:

• Zespół Barlowa – wypadanie płatka zastawki mitralnej, jest to jedna z najczęstszych wad serca, zwykle bezobjawowa i nie wymagająca leczenia
• Nadczynność tarczycy
• Hipoglikemia
• Używanie stymulantów, tj. kofeina, amfetamina, kokaina
• Odstawienie leków

Jeśli miewasz objawy przypominające zespół lęku napadowego, zgłoś się do lekarza, aby wykluczyć powyższe możliwości. Jeśli zostały one wykluczone, a ataki powtarzają się i utrudniają funkcjonowanie, warto rozważyć możliwość skorzystania z profesjonalnej pomocy terapeutycznej.

Karina Wiencelewska jest psychologiem, psychoterapeutą w trakcie certyfikacji. Potrzebujesz dodatkowych informacji na opisany temat lub pragniesz umówić się na konsultacje, zadzwoń: +48514725256. Możesz też skontaktować się poprzez email gabinet@pomostkrakow.pl lub Skype karina.wiencelewska