Uczucia smutku, otępienia czy złości po doświadczeniu ogromnej straty, jaką jest śmierć bliskiej osoby są absolutnie naturalne. Jednak z upływem czasu oraz postępującym procesem akceptacji straty, emocje te powinny słabnąć. Jeśli z czasem nie odczuwasz poprawy lub twoja żałoba się pogłębia, może to być znak, że żałoba przerodziła się w poważniejszy problem taki jak powikłana żałoba lub depresja. Jakie są różnice między żałobą a depresją i powikłaną żałobą?
Powikłana żałoba
Smutek związany ze stratą kogoś kogo się kochało nigdy nie mija całkowicie, jednak nie powinien pozostawać najważniejszym elementem życia. Jeśli ból po stracie jest tak dotkliwy a przy tym bezustanny, że powstrzymuje cię przed powrotem do normalnego funkcjonowania, możesz cierpieć na powikłaną żałobę. Stan ten polega na utknięciu w intensywnej żałobie. Możesz mieć kłopoty z zaakceptowaniem śmierci na długo po tym jak się wydarzyła lub być tak zajęty zmarłą osobą, że niszczy to twoje relacje z innymi ludźmi oraz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie.
Objawy powikłanej żałoby obejmują:
- intensywną tęsknotę za zmarłym
- intruzywne (tj. pojawiające się nagle zupełnie mimo woli) myśli lub wyobrażenia o tej osobie
- zaprzeczanie śmierci lub poczucie niewiary w to, że miała miejsce
- wyobrażanie sobie, że ukochana osoba dalej żyje
- poszukiwanie tej osoby w znanych miejscach
- unikanie rzeczy, które przypominają o tej osobie
- złość lub zgorzknienie z powodu straty przybierające ekstremalną siłę
- poczucie że życie jest puste lub pozbawione znaczenia
Różnica między żałobą a depresją
Rozróżnianie między żałobą a depresją kliniczną bywa niełatwe ponieważ wiele objawów jest podobnych, jednak istnieją sposoby na ich odróżnienie. Pamiętaj, że żałoba może być jak rollercoaster. Obejmuje szeroką gamę emocji i mieszankę dobrych i złych dni. Nawet w samym środku procesu żałoby będziesz przeżywać momenty przyjemności czy radości. Tymczasem w depresji uczucia pustki i rozpaczy są stałe i bezustanne.
Inne objawy wskazujące na depresję:
- intensywne przenikliwe poczucie winy
- myśli samobójcze lub zaabsorbowanie umieraniem
- uczucia beznadziejności i bezwartościowości
- spowolnienie mowy i ruchów ciała
- niezdolność do funkcjonowania w domu, pracy, szkole
- widzenie lub słyszenie rzeczy których nie ma
Czy antydepresanty pomagają w żałobie?
Zasadniczo, normalnie postępujący proces żałoby nie wymaga stosowania antydepresantów. Podczas gdy leki mogą ulżyć niektórym objawom żałoby, nie mogą wyleczyć przyczyny, to znaczy straty samej w sobie. Ponadto, poprzez zagłuszanie bólu, który i tak musi być wreszcie przepracowany, antydepresanty opóźniają proces żałoby.
Kiedy szukać profesjonalnej pomocy w żałobie?
Jeśli rozpoznajesz którykolwiek z powyższych symptomów powikłanej żałoby lub depresji, natychmiast porozmawiaj z profesjonalistą zajmującym się zdrowiem psychicznym. Zarówno nieleczona depresja, jak i powikłana żałoba mogą prowadzić do znacznych szkód emocjonalnych, zagrażać zdrowiu, a nawet życiu (groźba samobójstwa). Jednak leczenie może pomóc ci poczuć się lepiej.
Skontaktuj się z terapeutą, jeśli:
- czujesz że nie warto żyć
- chciałbyś umrzeć wraz z tą ukochaną osobą
- oskarżasz się za stratę lub porażkę w jej zapobiegnięciu
- odczuwasz odrętwienie lub czujesz się „odłączony” od innych przez okres dłuższy niż kilka tygodni
- od czasu straty masz trudności by zaufać innym ludziom
- nie jesteś w stanie normalnie wykonywać swoich codziennych zadań
