Uczucia smutku, otępienia czy złości po doświadczeniu ogromnej straty, jaką jest śmierć bliskiej osoby są absolutnie naturalne. Jednak z upływem czasu oraz postępującym procesem akceptacji straty, emocje te powinny słabnąć. Jeśli z czasem nie odczuwasz poprawy lub twoja żałoba się pogłębia, może to być znak, że żałoba przerodziła się w poważniejszy problem taki jak powikłana żałoba lub depresja. Jakie są różnice między żałobą a depresją i powikłaną żałobą? 

Powikłana żałoba

Smutek związany ze stratą kogoś kogo się kochało nigdy nie mija całkowicie, jednak nie powinien pozostawać najważniejszym elementem życia. Jeśli ból po stracie jest tak dotkliwy a przy tym bezustanny, że powstrzymuje cię przed powrotem do normalnego funkcjonowania, możesz cierpieć na powikłaną żałobę. Stan ten polega na utknięciu w intensywnej żałobie. Możesz mieć kłopoty z zaakceptowaniem śmierci na długo po tym jak się wydarzyła lub być tak zajęty zmarłą osobą, że niszczy to twoje relacje z innymi ludźmi oraz uniemożliwia codzienne funkcjonowanie.

Objawy powikłanej żałoby obejmują:

• intensywną tęsknotę za zmarłym
• intruzywne (tj. pojawiające się nagle zupełnie mimo woli) myśli lub wyobrażenia o tej osobie
• zaprzeczanie śmierci lub poczucie niewiary w to, że miała miejsce
• wyobrażanie sobie, że ukochana osoba dalej żyje
• poszukiwanie tej osoby w znanych miejscach
• unikanie rzeczy, które przypominają o tej osobie
• złość lub zgorzknienie z powodu straty przybierające ekstremalną siłę
• poczucie że życie jest puste lub pozbawione znaczenia

Różnica między żałobą a depresją

Rozróżnianie między żałobą a depresją kliniczną bywa niełatwe ponieważ wiele objawów jest podobnych, jednak istnieją sposoby na ich odróżnienie. Pamiętaj, że żałoba może być jak rollercoaster. Obejmuje szeroką gamę emocji i mieszankę dobrych i złych dni. Nawet w samym środku procesu żałoby będziesz przeżywać momenty przyjemności czy radości. Tymczasem w depresji uczucia pustki i rozpaczy są stałe i bezustanne. 

Inne objawy wskazujące na depresję:

• intensywne przenikliwe poczucie winy
• myśli samobójcze lub zaabsorbowanie umieraniem
• uczucia beznadziejności i bezwartościowości
• spowolnienie mowy i ruchów ciała
• niezdolność do funkcjonowania w domu, pracy, szkole
• widzenie lub słyszenie rzeczy których nie ma

Czy antydepresanty pomagają w żałobie?

Zasadniczo, normalnie postępujący proces żałoby nie wymaga stosowania antydepresantów. Podczas gdy leki mogą ulżyć niektórym objawom żałoby, nie mogą wyleczyć przyczyny, to znaczy straty samej w sobie. Ponadto, poprzez zagłuszanie bólu, który i tak musi być wreszcie przepracowany, antydepresanty opóźniają proces żałoby.

Kiedy szukać profesjonalnej pomocy w żałobie?

Jeśli rozpoznajesz którykolwiek z powyższych symptomów powikłanej żałoby lub depresji, natychmiast porozmawiaj z profesjonalistą zajmującym się zdrowiem psychicznym. Zarówno nieleczona depresja, jak i powikłana żałoba mogą prowadzić do znacznych szkód emocjonalnych, zagrażać zdrowiu, a nawet życiu (groźba samobójstwa). Jednak leczenie może pomóc ci poczuć się lepiej.

Skontaktuj się z terapeutą, jeśli:

• czujesz że nie warto żyć
• chciałbyś umrzeć wraz z tą ukochaną osobą
• oskarżasz się za stratę lub porażkę w jej zapobiegnięciu
• odczuwasz odrętwienie lub czujesz się „odłączony” od innych przez okres dłuższy niż kilka tygodni
• od czasu straty masz trudności by zaufać innym ludziom
• nie jesteś w stanie normalnie wykonywać swoich codziennych zadań

Karina Wiencelewska jest psychologiem, psychoterapeutą w trakcie certyfikacji. Potrzebujesz dodatkowych informacji na opisany temat lub pragniesz umówić się na konsultacje, zadzwoń: +48514725256. Możesz też skontaktować się poprzez email gabinet@pomostkrakow.pl lub Skype karina.wiencelewska