Podczas gdy strata dotyka ludzi w różny sposób, wielu podczas żałoby doświadcza poniższych objawów. Pamiętaj, że niemal wszystkie objawy żałoby doświadczane na wczesnym etapie są normalne – włączając w to wrażenie wpadania w szaleństwo, złudzenie trwania w złym śnie, a nawet podważanie swych religijnych przekonań. 

 Objawy żałoby nie tylko emocjonalne

Szok i niedowierzanie – zaraz po utracie bardzo trudno jest zaakceptować to co się stało. Możesz mieć uczucie otępienia, trudność w uwierzeniu w to co się stało, możesz nawet zaprzeczać rzeczywistości. Jeśli ktoś kogo kochasz umarł, możesz oczekiwać że się pojawi, mimo świadomości że przecież odszedł na zawsze.

Smutek – bezbrzeżny smutek to prawdopodobnie najbardziej uniwersalny objaw żałoby. Mogą mu towarzyszyć uczucia pustki, desperacji, tęsknoty i głębokiej samotności. Możesz dużo płakać, a nawet czuć się emocjonalnie rozchwiany.

Poczucie winy – możesz żałować lub czuć się winny w związku z rzeczami które zrobiłeś, nie zrobiłeś, powiedziałeś, nie powiedziałeś, itp. Możesz także odczuwać poczucie winy odnośnie swych uczuć (np. ulgi odczuwanej po śmierci kogoś, kto długo chorował). Po śmierci możesz czuć się winnym, że nie zapobiegłeś śmierci, nie uratowałeś tej bliskiej osoby, nawet jeśli tak naprawdę nic nie mogłeś zrobić.

Złość – Nawet jeśli strata nie wynika z niczyjej winy, możesz odczuwać złość i urazę. Jeśli straciłeś kochaną osobę, możesz być wściekły na siebie, boga, lekarzy, a nawet na osobę która porzuciła cię umierając. Możesz mieć potrzebę obwinienia kogoś za niesprawiedliwość, której padłeś ofiarą.

Strach – Znacząca strata może rozpocząć serię lęków i strachów. Możesz odczuwać niepokój, bezradność, brak poczucia bezpieczeństwa. Możesz nawet doświadczać ataków paniki. Śmierć ukochanej osoby może wywołać strach przed własną śmiertelnością, sprostaniem wymaganiom życia bez tej osoby lub odpowiedzialnością którą musisz przyjąć samodzielnie.

Objawy żałoby fizyczne – Często myślimy o żałobie, jako o procesie czysto emocjonalnym. Jednak w rzeczywistości często obejmuje on też problemy ze zdrowiem fizycznym, takie jak: zmęczenie, mdłości, obniżona odporność organizmu, utrata lub przybranie na wadze, rozmaite bóle czy bezsenność.

Karina Wiencelewska jest psychologiem, psychoterapeutą w trakcie certyfikacji. Potrzebujesz dodatkowych informacji na opisany temat lub pragniesz umówić się na konsultacje, zadzwoń: +48514725256. Możesz też skontaktować się poprzez email gabinet@pomostkrakow.pl lub Skype karina.wiencelewska