Czym jest depresja dwubiegunowa?
Wszyscy miewamy okresy obniżonego i podwyższonego nastroju oraz zmniejszonej i zwiększonej aktywności, jednak jeśli doświadczasz tych zmian często lub są one dotkliwe, możesz usłyszeć, że jest to „zaburzenie”. A dokładniej zaburzenia afektywne dwubiegunowe (lub jak dawniej je nazywano „depresja dwubiegunowa”). Dwa bieguny to „depresja” oraz „mania”. Poniżej znajdziesz ogólne informacje na temat tych stanów oraz dowiesz się dlaczego nie każdy z nich nazywamy zaburzeniem.
Dwa bieguny czyli mania i depresja
Doświadczenie zaburzenia jest czymś więcej niż przechodzeniem przez zwykłe huśtawki nastrojów. Będąc w stanie manii możesz być przepełniony energią, która sprawia że praktycznie nie potrzebujesz snu. Możesz mieć podwyższony nastrój, ale równie prawdopodobne, że będziesz odczuwać silną złość lub rozdrażnienie. W dodatku w tym stanie bardzo łatwo jest ulegać wszelkiego rodzaju impulsom. Każdy pomysł może wydawać ci się doskonały, nawet postawienie całych oszczędności w zakładach bukmacherskich czy seks z obcą osobą bez zabezpieczenia. Stan hipomaniakalny jest podobny choć mniej intensywny i przez to rzadziej prowadzi do poważnych problemów. Dlatego są osoby które z takich łagodniejszych stanów hipomaniakalnych robią użytek i nigdy nie mają potrzeby zgłaszać się do specjalisty.
Bliżej bieguna depresji możesz natomiast czuć się zbyt zmęczony aby wstać rano z łóżka, może przepełniać cię niechęć do samego siebie i poczucie beznadziei. Więcej na temat objawów depresji jednobiegunowej możesz przeczytać tutaj.
Jak częste są zmiany nastrojów?
Te dwa stany jakimi charakteryzuje się tzw. depresja dwubiegunowa są często przeplatane okresami stabilnego nastroju. Niekoniecznie musisz wpadać z jednego bieguna w drugi i z powrotem. Zwykle zdarzają się dwa czy trzy okresy silnych zmian nastroju w ciągu 3 – 4 lat. Te okresy mogą trwać kilka tygodni i zwykle nie poprzedza ich żadne istotne wydarzenie, które mogłoby zapoczątkować ten stan. Między biegunami trwa normalne życie w całkiem zwyczajnym nastroju, choć osoby doświadczające zaburzeń afektywnych dwubiegunowych często odkrywają, że okresowe zmiany nastroju mocno wpływają na ich życie rodzinne i prywatne.
Te ekstremalne stany są dosyć częste, badania wskazują iż od 1 do 1,5 % ludzi na jakimś etapie swojego życia może otrzymać diagnozę „zaburzenia afektywne dwubiegunowe” (dawniej określane jako „depresja dwubiegunowa”). Tak więc jeśli obawiasz się, że ten artykuł dotyczy ciebie lub kogoś ci bliskiego, pamiętaj że te zaburzenie nastroju mogą dotykać co setną spotkaną przez ciebie osobę!
Kiedy depresja dwubiegunowa jest problemem?
Musisz też mieć świadomość, że podwyższony nastrój i nadmierna aktywność (tzw. mania lub hipomania) nie zawsze prowadzą do problemów i w efekcie do diagnozy. Trudności pojawiają się, gdy stany te są bardzo silne i/lub pojawiają się naprzemiennie z okresami depresyjnymi. Wtedy wyjątkowo trudne może być radzenie sobie z przejściem z jednego stanu w drugi.
Możesz wpaść w kłopoty, jeśli w stanie podwyższonego nastroju chwilowo rozwiniesz w sobie nierealistyczne wyobrażenia (np. że jesteś wielkim przywódcą), zmieni się twoje postrzeganie rzeczywistości (np. zaczniesz słyszeć głosy mimo że nikogo nie ma obok), będziesz wyczerpany, pozbawiony kontroli lub trafisz do szpitala.
Przeżycia każdej osoby są wyjątkowe i można mówić o kontinuum rozciągającym się pomiędzy ekstremalnymi stanami nastroju opisanymi w tym artykule a zwyczajnymi huśtawkami nastroju, których doświadcza każdy z nas. Niektóre osoby, chociaż nie wszystkie, odkrywają że pomaga im nazywanie tych ekstremalnych doświadczeń „zaburzeniami” czy „chorobą”. O tym jakie są możliwości radzenia sobie z tzw. depresją dwubiegunową, możesz przeczytać tutaj.